Bilgi Bankası

SQL Server 2014, Microsoft tarafından geliştirilen popüler bir ilişkisel veritabanı yönetim sistemidir (RDBMS). Bu sürüm, önceki sürümlere göre performans, güvenlik ve yeni özellikler açısından önemli geliştirmeler sunmaktadır. SQL Server 2014, farklı iş yüklerini ve gereksinimleri karşılamak üzere çeşitli sürümlerde sunulmaktadır. Bu makalede, SQL Server 2014'ün başlıca sürümlerini karşılaştıracak, özelliklerini detaylı bir şekilde inceleyecek ve gerçek hayattan örneklerle konuyu pekiştireceğiz.

1. SQL Server 2014 Sürümlerine Genel Bakış

SQL Server 2014, farklı ölçekteki işletmelerin ve uygulamaların ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde tasarlanmış çeşitli sürümlere sahiptir. Bu sürümler, sundukları özellikler, lisanslama modelleri ve hedef kitleleri açısından farklılık gösterir. En yaygın kullanılan SQL Server 2014 sürümleri şunlardır:

• Enterprise Edition: En kapsamlı sürümdür ve büyük ölçekli, kritik öneme sahip uygulamalar için tasarlanmıştır. Yüksek performans, güvenlik ve ölçeklenebilirlik özellikleri sunar.
• Business Intelligence Edition: İş zekası (BI) ve veri ambarı (data warehousing) çözümleri için optimize edilmiştir. Gelişmiş analiz ve raporlama yetenekleri sunar.
• Standard Edition: Orta ölçekli işletmeler ve departman uygulamaları için uygun bir seçenektir. Temel veritabanı yönetimi, raporlama ve analiz özelliklerini içerir.
• Web Edition: Web barındırma ve web uygulamaları için tasarlanmıştır. Uygun maliyetli bir çözümdür ve temel veritabanı hizmetlerini sunar.
• Express Edition: Ücretsiz bir sürümdür ve küçük ölçekli uygulamalar, geliştirme ve eğitim amaçlı kullanımlar için idealdir.
• Developer Edition: Geliştiriciler için ücretsiz bir sürümdür. Enterprise Edition'ın tüm özelliklerini içerir, ancak üretim ortamında kullanılamaz.

1.1. Sürümler Arasındaki Temel Farklılıklar

SQL Server 2014 sürümleri arasındaki temel farklılıklar, işlemci (CPU) ve bellek (RAM) sınırları, desteklenen özellikler ve lisanslama maliyetleri gibi faktörlere dayanmaktadır. Örneğin, Enterprise Edition en yüksek işlemci ve bellek sınırlarına sahipken, Express Edition daha düşük sınırlara sahiptir. Benzer şekilde, bazı özellikler (örneğin, AlwaysOn Availability Groups) yalnızca Enterprise Edition'da bulunurken, diğerleri (örneğin, temel veritabanı yönetimi) tüm sürümlerde mevcuttur.

1.2. Hangi Sürümü Seçmeliyim?

Doğru SQL Server 2014 sürümünü seçmek, işletmenizin veya uygulamanızın özel gereksinimlerine bağlıdır. Aşağıdaki faktörleri göz önünde bulundurmanız önemlidir:

• İş yükü: Veritabanınızın ne tür iş yüklerini desteklemesi gerekiyor? (örneğin, işlem ağırlıklı, analiz ağırlıklı)
• Ölçeklenebilirlik: Veritabanınızın gelecekte ne kadar büyümesi bekleniyor?
• Kullanılabilirlik: Veritabanınızın ne kadar süreyle çalışır durumda kalması gerekiyor?
• Güvenlik: Veritabanınızın ne kadar güvenli olması gerekiyor?
• Bütçe: Lisanslama ve donanım maliyetleri için ne kadar bütçeniz var?

2. SQL Server 2014 Enterprise Edition

SQL Server 2014 Enterprise Edition, Microsoft'un sunduğu en kapsamlı ve güçlü veritabanı yönetim sistemidir. Büyük ölçekli, kritik öneme sahip uygulamalar için tasarlanmıştır ve yüksek performans, ölçeklenebilirlik, güvenlik ve kullanılabilirlik özellikleri sunar.

2.1. Başlıca Özellikleri

• Gelişmiş Ölçeklenebilirlik: Enterprise Edition, en yüksek işlemci ve bellek sınırlarına sahiptir ve büyük veritabanlarını ve yoğun iş yüklerini destekleyebilir.
• Yüksek Kullanılabilirlik: AlwaysOn Availability Groups gibi özellikler sayesinde, Enterprise Edition, veritabanının sürekli olarak çalışır durumda kalmasını sağlar.
• Gelişmiş Güvenlik: Enterprise Edition, verilerinizi korumak için gelişmiş güvenlik özellikleri sunar, örneğin Transparent Data Encryption (TDE) ve Row-Level Security (RLS).
• Gelişmiş Performans: Enterprise Edition, sorgu optimizasyonu, indeksleme ve depolama motoru geliştirmeleri sayesinde yüksek performans sağlar.
• Gelişmiş Yönetim Araçları: Enterprise Edition, veritabanı yönetimini kolaylaştıran gelişmiş yönetim araçları sunar, örneğin SQL Server Management Studio (SSMS) ve SQL Server Profiler.

2.2. AlwaysOn Availability Groups

AlwaysOn Availability Groups, SQL Server 2014 Enterprise Edition'ın yüksek kullanılabilirlik özelliğidir. Bu özellik, veritabanının birden fazla kopyasını (replika) oluşturarak, birincil replikanın arızalanması durumunda ikincil replikalardan birinin otomatik olarak devreye girmesini sağlar. Bu sayede, veritabanının sürekli olarak çalışır durumda kalması ve veri kaybının önlenmesi sağlanır.

Örnek:

-- AlwaysOn Availability Group oluşturma örneği (Transact-SQL)
CREATE AVAILABILITY GROUP AG1
WITH (
    DB_FAILOVER = ON,
    DTC_SUPPORT = PER_DB
)
FOR DATABASE DB1, DB2
REPLICA ON
    N'SQLNODE1' WITH (
        ENDPOINT_URL = N'TCP://SQLNODE1:5022',
        AVAILABILITY_MODE = SYNCHRONOUS_COMMIT,
        FAILOVER_MODE = AUTOMATIC,
        SEEDING_MODE = AUTOMATIC,
        SECONDARY_ROLE(ALLOW_CONNECTIONS = ALL)
    ),
    N'SQLNODE2' WITH (
        ENDPOINT_URL = N'TCP://SQLNODE2:5022',
        AVAILABILITY_MODE = SYNCHRONOUS_COMMIT,
        FAILOVER_MODE = AUTOMATIC,
        SEEDING_MODE = AUTOMATIC,
        SECONDARY_ROLE(ALLOW_CONNECTIONS = ALL)
    );
GO

2.3. Transparent Data Encryption (TDE)

Transparent Data Encryption (TDE), SQL Server 2014 Enterprise Edition'ın güvenlik özelliğidir. Bu özellik, veritabanındaki verileri disk üzerinde şifreleyerek, yetkisiz erişime karşı koruma sağlar. TDE, veritabanı dosyalarını, günlük dosyalarını ve yedekleme dosyalarını şifreleyebilir.

Örnek:

-- TDE etkinleştirme örneği (Transact-SQL)
CREATE MASTER KEY ENCRYPTION BY PASSWORD = 'P@sswOrd';
GO
CREATE CERTIFICATE MyServerCert WITH SUBJECT = 'My Server Certificate';
GO
CREATE DATABASE ENCRYPTION KEY
WITH ALGORITHM = AES_256
ENCRYPTION BY SERVER CERTIFICATE MyServerCert;
GO
ALTER DATABASE AdventureWorks2012
SET ENCRYPTION ON;
GO

3. SQL Server 2014 Business Intelligence Edition

SQL Server 2014 Business Intelligence Edition, iş zekası (BI) ve veri ambarı (data warehousing) çözümleri için optimize edilmiştir. Bu sürüm, gelişmiş analiz ve raporlama yetenekleri sunar ve işletmelerin verilerinden daha fazla değer elde etmelerine yardımcı olur.

3.1. Başlıca Özellikleri

• SQL Server Analysis Services (SSAS): Çok boyutlu veri analizi (OLAP) ve veri madenciliği yetenekleri sunar.
• SQL Server Integration Services (SSIS): Veri entegrasyonu, ETL (Extract, Transform, Load) ve veri ambarı oluşturma yetenekleri sunar.
• SQL Server Reporting Services (SSRS): Raporlama ve görselleştirme yetenekleri sunar.
• Power Pivot for Excel: Excel içinde self-service BI ve veri analizi yetenekleri sunar.
• Data Quality Services (DQS): Veri kalitesini iyileştirme ve veri temizleme yetenekleri sunar.

3.2. SQL Server Analysis Services (SSAS)

SQL Server Analysis Services (SSAS), çok boyutlu veri analizi (OLAP) ve veri madenciliği yetenekleri sunar. SSAS, verileri küpler halinde düzenleyerek, kullanıcıların karmaşık sorguları hızlı ve verimli bir şekilde çalıştırmalarını sağlar. SSAS ayrıca, veri madenciliği algoritmaları kullanarak, verilerdeki gizli kalıpları ve ilişkileri ortaya çıkarabilir.

3.3. SQL Server Integration Services (SSIS)

SQL Server Integration Services (SSIS), veri entegrasyonu, ETL (Extract, Transform, Load) ve veri ambarı oluşturma yetenekleri sunar. SSIS, farklı kaynaklardan verileri çekebilir, verileri dönüştürebilir ve hedef sistemlere yükleyebilir. SSIS, veri ambarı oluşturma projelerinde yaygın olarak kullanılır.

Örnek:

-- SSIS paketini çalıştırma örneği (Transact-SQL)
EXECUTE msdb.dbo.sp_start_job @job_name = 'MySSISPackageJob';
GO

4. SQL Server 2014 Standard Edition

SQL Server 2014 Standard Edition, orta ölçekli işletmeler ve departman uygulamaları için uygun bir seçenektir. Temel veritabanı yönetimi, raporlama ve analiz özelliklerini içerir. Standard Edition, Enterprise Edition'a göre daha uygun maliyetli bir çözümdür, ancak bazı gelişmiş özelliklerden yoksundur.

4.1. Başlıca Özellikleri

• Temel Veritabanı Yönetimi: Veritabanı oluşturma, yönetme ve yedekleme gibi temel veritabanı yönetimi özelliklerini sunar.
• Raporlama Hizmetleri: SQL Server Reporting Services (SSRS) ile temel raporlama yetenekleri sunar.
• Analiz Hizmetleri: SQL Server Analysis Services (SSAS) ile temel analiz yetenekleri sunar.
• Entegrasyon Hizmetleri: SQL Server Integration Services (SSIS) ile temel veri entegrasyonu yetenekleri sunar.
• Gelişmiş Güvenlik Özellikleri: Auditing, encryption ve role-based access control gibi güvenlik özellikleri sunar.

4.2. Standard Edition'ın Sınırlamaları

SQL Server 2014 Standard Edition, Enterprise Edition'a göre bazı sınırlamalara sahiptir. Örneğin:

• İşlemci ve Bellek Sınırları: Standard Edition, Enterprise Edition'a göre daha düşük işlemci ve bellek sınırlarına sahiptir.
• Gelişmiş Özellikler: AlwaysOn Availability Groups, Online Indexing ve Advanced Auditing gibi bazı gelişmiş özellikler Standard Edition'da bulunmaz.
• Ölçeklenebilirlik: Standard Edition, Enterprise Edition kadar ölçeklenebilir değildir.

5. SQL Server 2014 Web Edition ve Express Edition

SQL Server 2014 Web Edition ve Express Edition, daha küçük ölçekli uygulamalar ve kullanımlar için tasarlanmıştır. Web Edition, web barındırma ve web uygulamaları için uygun maliyetli bir çözüm sunarken, Express Edition ücretsiz bir sürümdür ve küçük ölçekli uygulamalar, geliştirme ve eğitim amaçlı kullanımlar için idealdir.

5.1. SQL Server 2014 Web Edition

SQL Server 2014 Web Edition, web barındırma ve web uygulamaları için tasarlanmıştır. Uygun maliyetli bir çözümdür ve temel veritabanı hizmetlerini sunar. Web Edition, web barındırma sağlayıcıları ve küçük işletmeler için idealdir.

5.2. SQL Server 2014 Express Edition

SQL Server 2014 Express Edition, ücretsiz bir sürümdür ve küçük ölçekli uygulamalar, geliştirme ve eğitim amaçlı kullanımlar için idealdir. Express Edition, öğrenmek, prototip oluşturmak ve küçük uygulamalar geliştirmek için harika bir seçenektir.

5.3. Express Edition'ın Sınırlamaları

SQL Server 2014 Express Edition, diğer sürümlere göre bazı sınırlamalara sahiptir. Örneğin:

• Veritabanı Boyutu Sınırı: Express Edition, veritabanı boyutu için bir sınıra sahiptir (10 GB).
• Bellek Sınırı: Express Edition, kullanabileceği bellek miktarı için bir sınıra sahiptir.
• İşlemci Sınırı: Express Edition, kullanabileceği işlemci çekirdeği sayısı için bir sınıra sahiptir.
• Gelişmiş Özellikler: AlwaysOn Availability Groups ve Advanced Auditing gibi bazı gelişmiş özellikler Express Edition'da bulunmaz.

6. SQL Server 2014 Sürümlerinin Karşılaştırılması

Aşağıdaki tabloda, SQL Server 2014'ün başlıca sürümlerinin karşılaştırması yer almaktadır:

7. Gerçek Hayattan Örnekler ve Vaka Çalışmaları

7.1. Enterprise Edition: Büyük Bir E-Ticaret Şirketi

Büyük bir e-ticaret şirketi, milyonlarca müşteriye hizmet veren ve yüksek işlem hacmine sahip bir web sitesi işletmektedir. Bu şirket, SQL Server 2014 Enterprise Edition'ı kullanarak, veritabanının yüksek performansını ve ölçeklenebilirliğini sağlamaktadır. AlwaysOn Availability Groups özelliği sayesinde, veritabanının sürekli olarak çalışır durumda kalması ve veri kaybının önlenmesi sağlanmaktadır. Transparent Data Encryption (TDE) özelliği sayesinde ise, müşteri verilerinin güvenliği sağlanmaktadır.

7.2. Business Intelligence Edition: Bir Perakende Zinciri

Büyük bir perakende zinciri, yüzlerce mağazası ve milyonlarca müşterisi olan bir işletmedir. Bu şirket, SQL Server 2014 Business Intelligence Edition'ı kullanarak, satış verilerini analiz etmekte ve iş zekası raporları oluşturmaktadır. SQL Server Analysis Services (SSAS) sayesinde, satış verileri küpler halinde düzenlenerek, karmaşık sorgular hızlı ve verimli bir şekilde çalıştırılabilmektedir. SQL Server Integration Services (SSIS) sayesinde ise, farklı kaynaklardan gelen veriler entegre edilerek, veri ambarı oluşturulmaktadır.

7.3. Standard Edition: Bir Üretim Şirketi

Orta ölçekli bir üretim şirketi, üretim süreçlerini yönetmek ve takip etmek için bir veritabanı uygulaması kullanmaktadır. Bu şirket, SQL Server 2014 Standard Edition'ı kullanarak, veritabanının temel veritabanı yönetimi, raporlama ve analiz özelliklerinden faydalanmaktadır. Standard Edition, şirketin ihtiyaçlarını karşılamak için yeterli performans ve ölçeklenebilirlik sunmaktadır.

8. Görsel Açıklamalar

Şema: SQL Server 2014 AlwaysOn Availability Groups Mimarisi

(Metinsel Açıklama) Bu şema, AlwaysOn Availability Groups mimarisini göstermektedir. Birincil replika (Primary Replica), veritabanının ana kopyasını içerir ve okuma/yazma işlemlerini gerçekleştirir. İkincil replikalar (Secondary Replicas), birincil replikanın kopyalarını içerir ve okuma işlemleri için kullanılabilir. Birincil replikanın arızalanması durumunda, ikincil replikalardan biri otomatik olarak birincil replika haline gelir ve veritabanının sürekli olarak çalışır durumda kalması sağlanır.

9. Sık Sorulan Sorular

• SQL Server 2014'ün hangi sürümü benim için uygun?

  Bu, iş yükünüzün, ölçeklenebilirlik gereksinimlerinizin, kullanılabilirlik gereksinimlerinizin, güvenlik gereksinimlerinizin ve bütçenizin bir kombinasyonuna bağlıdır. Daha büyük, kritik öneme sahip uygulamalar için Enterprise Edition en iyisidir. Daha küçük uygulamalar veya geliştirme için Express Edition yeterli olabilir.

• SQL Server 2014'ü nasıl kurarım?

  SQL Server 2014'ü Microsoft'un web sitesinden indirebilir ve kurulum sihirbazını takip ederek kurabilirsiniz. Kurulum sırasında, sürümünüzü seçmeniz ve kurulum seçeneklerini yapılandırmanız gerekecektir.

• SQL Server 2014'ü nasıl yedeklerim?

  SQL Server 2014'ü SQL Server Management Studio (SSMS) veya Transact-SQL kullanarak yedekleyebilirsiniz. Düzenli yedeklemeler, veri kaybını önlemek için önemlidir.

• SQL Server 2014'ü nasıl güncellerim?

  SQL Server 2014'ü Microsoft Update veya SQL Server Management Studio (SSMS) kullanarak güncelleyebilirsiniz. Güncellemeler, güvenlik açıklarını kapatmak ve performansı iyileştirmek için önemlidir.

• SQL Server 2014'te performans sorunlarını nasıl gideririm?

  SQL Server 2014'te performans sorunlarını gidermek için, sorgu performansını analiz edebilir, indeksleri optimize edebilir, donanım kaynaklarını izleyebilir ve veritabanı ayarlarını yapılandırabilirsiniz.

10. Sonuç ve Özet

SQL Server 2014, farklı iş yüklerini ve gereksinimleri karşılamak üzere çeşitli sürümlerde sunulan güçlü bir veritabanı yönetim sistemidir. Bu makalede, SQL Server 2014'ün başlıca sürümlerini karşılaştırdık, özelliklerini detaylı bir şekilde inceledik ve gerçek hayattan örneklerle konuyu pekiştirdik. İşletmenizin veya uygulamanızın özel gereksinimlerini dikkate alarak, doğru SQL Server 2014 sürümünü seçebilir ve veritabanınızın performansını, güvenliğini ve kullanılabilirliğini optimize edebilirsiniz.