Bilgi Bankası

Web sitesi optimizasyonu, günümüz dijital dünyasında başarının anahtarlarından biridir. Hızlı yükleme süreleri, kullanıcı dostu arayüzler ve arama motorlarında üst sıralarda yer almak, işletmelerin çevrimiçi varlıklarını güçlendirmelerine yardımcı olur. Google'ın Lighthouse aracı, bu optimizasyon sürecinde önemli bir rol oynar. Ancak, Lighthouse'un sunduğu veriler ve öneriler, web sitesi optimizasyonunun sadece bir başlangıç noktasıdır. Bu makalede, Lighthouse'un sınırlamalarını ve daha kapsamlı bir optimizasyon stratejisi için nelere ihtiyaç duyduğumuzu detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.

1. Lighthouse Nedir ve Nasıl Çalışır?

1.1 Lighthouse'un Temel İşlevleri

Lighthouse, Google tarafından geliştirilen açık kaynaklı bir otomatik araçtır. Web sayfalarının kalitesini (performans, erişilebilirlik, SEO, en iyi uygulamalar) iyileştirmek için kullanılır. Lighthouse, sayfayı farklı açılardan analiz eder ve iyileştirme önerileri sunar. Chrome DevTools'ta yerleşik olarak bulunur ve komut satırından da çalıştırılabilir.

1.2 Lighthouse Metrikleri ve Puanlama Sistemi

Lighthouse, çeşitli metrikler kullanarak web sitenizin performansını değerlendirir. Bu metrikler şunlardır:

• First Contentful Paint (FCP): Tarayıcının ilk içerik öğesini oluşturması için geçen süre.
• Largest Contentful Paint (LCP): Sayfanın ana içeriğinin oluşturulması için geçen süre.
• First Input Delay (FID): Kullanıcının sayfayla ilk etkileşimde bulunmasıyla tarayıcının bu etkileşime yanıt vermesi arasında geçen süre.
• Cumulative Layout Shift (CLS): Sayfadaki görsel öğelerin beklenmedik şekilde yer değiştirmesi.
• Speed Index: Sayfanın ne kadar hızlı yüklendiğinin görsel bir ölçüsü.
• Time to Interactive (TTI): Sayfanın tamamen etkileşimli hale gelmesi için geçen süre.

Lighthouse, bu metrikleri ağırlıklandırarak genel bir performans puanı oluşturur. Puanlama sistemi 0-100 arasında değişir ve daha yüksek puanlar daha iyi performansı gösterir.

1.3 Lighthouse Nasıl Kullanılır?

Lighthouse'u kullanmak için birkaç farklı yöntem vardır:

1. Chrome DevTools: Chrome tarayıcısında DevTools'u açın (F12 veya sağ tıklayıp "İncele" seçeneğini tıklayarak). "Lighthouse" sekmesini seçin ve analiz etmek istediğiniz kategorileri seçerek "Rapor Oluştur" butonuna tıklayın.
2. Komut Satırı: Node.js ve npm kuruluysa, npm install -g lighthouse komutuyla Lighthouse'u yükleyebilirsiniz. Ardından, lighthouse https://www.example.com komutuyla bir web sitesini analiz edebilirsiniz.
3. Web.dev: Google'ın web.dev/measure aracını kullanarak da Lighthouse raporu oluşturabilirsiniz.

2. Lighthouse'un Sınırlamaları ve Eksik Yönleri

2.1 Sadece Bir Anlık Görüntü Sunar

Lighthouse, web sitenizin performansını belirli bir anda değerlendirir. Bu, web sitenizin performansının zaman içinde nasıl değiştiğini veya farklı kullanıcıların deneyimlerini tam olarak yansıtmayabilir. Örneğin, bir sayfayı analiz ettiğinizde sunucu yoğun olabilir ve bu durum sonuçları etkileyebilir.

2.2 Kullanıcı Deneyimini Tam Olarak Yansıtmaz

Lighthouse, otomatik bir araç olduğu için kullanıcıların web sitenizle nasıl etkileşimde bulunduğunu tam olarak anlamaz. Kullanıcı davranışları, sayfa düzeni, içerik kalitesi gibi faktörler, Lighthouse tarafından doğrudan ölçülemez.

2.3 Sadece Teknik Optimizasyonlara Odaklanır

Lighthouse, genellikle teknik optimizasyonlara (örneğin, resimleri optimize etmek, JavaScript'i küçültmek) odaklanır. Ancak, web sitesinin başarısı için içerik kalitesi, kullanıcı arayüzü tasarımı, pazarlama stratejileri gibi faktörler de önemlidir. Bu faktörler Lighthouse tarafından dikkate alınmaz.

2.4 Bağlamdan Bağımsız Öneriler Sunar

Lighthouse, genel optimizasyon önerileri sunar, ancak bu öneriler her web sitesi için uygun olmayabilir. Örneğin, bir e-ticaret sitesi için önerilen bir optimizasyon, bir blog için uygun olmayabilir. Her web sitesinin kendine özgü ihtiyaçları ve hedefleri vardır.

2.5 Sentetik Test Ortamında Çalışır

Lighthouse, sentetik bir test ortamında çalışır, yani gerçek kullanıcı trafiği ve cihaz çeşitliliği simüle edilmez. Bu, Lighthouse'un sonuçlarının gerçek dünya performansını tam olarak yansıtmayabileceği anlamına gelir. Farklı cihazlar, tarayıcılar ve ağ koşulları, web sitesinin performansını önemli ölçüde etkileyebilir.

3. Web Sitesi Optimizasyonunda Kullanılması Gereken Ek Araçlar ve Teknikler

3.1 Gerçek Kullanıcı İzleme (RUM)

Gerçek Kullanıcı İzleme (RUM), web sitenizi ziyaret eden gerçek kullanıcıların deneyimlerini izlemenizi sağlar. RUM araçları, yükleme süreleri, etkileşim süreleri, hatalar ve diğer performans metriklerini toplar. Bu veriler, web sitenizin gerçek dünyadaki performansını anlamanıza ve optimizasyon önceliklerinizi belirlemenize yardımcı olur.

<script>
  (function(e,t){var n=e.amplitude||{_q:[],on:function(){this._q.push([arguments])}};
  function a(e){n._q.push([e])}var i=t.createElement("script");
  i.type="text/javascript";i.async=true;
  i.src="https://cdn.amplitude.com/libs/amplitude-8.17.0-min.gz.js";
  i.onload=function(){if(!e.amplitude.runQueuedFunctions){
  console.log("[Amplitude] Error: Could not run Amplitude queued functions. For more information, see https://developers.amplitude.com/docs/javascript-troubleshooting#troubleshooting-queued-functions");}}
  var s=t.getElementsByTagName("script")[0];s.parentNode.insertBefore(i,s);
  e.amplitude=n})(window,document);

  amplitude.init('YOUR_API_KEY');
</script>

Örnek RUM araçları şunlardır: New Relic, Datadog, SpeedCurve, Google Analytics (gelişmiş izleme ile).

3.2 Sunucu Tarafı İzleme

Sunucu tarafı izleme, web sunucunuzun ve veritabanlarınızın performansını izlemenizi sağlar. Bu, yavaş sorguları, bellek sızıntılarını ve diğer performans sorunlarını tespit etmenize yardımcı olur. Sunucu tarafı izleme araçları, web sitenizin arka ucundaki performans darboğazlarını belirlemenize ve çözmenize yardımcı olabilir.

Örnek sunucu tarafı izleme araçları şunlardır: Dynatrace, AppDynamics, Prometheus, Grafana.

3.3 A/B Testleri

A/B testleri, web sitenizin farklı versiyonlarını karşılaştırmanıza ve hangisinin daha iyi performans gösterdiğini belirlemenize olanak tanır. A/B testleri, başlıkların, resimlerin, düğmelerin ve diğer öğelerin performansını optimize etmek için kullanılabilir. A/B testleri, kullanıcı davranışlarına dayalı olarak bilinçli kararlar vermenize yardımcı olur.

Örnek A/B test araçları şunlardır: Optimizely, VWO, Google Optimize.

3.4 Kod Analizi ve Profilleme

Kod analizi ve profilleme, web sitenizin kodundaki performans sorunlarını tespit etmenize yardımcı olur. Profilleme araçları, kodunuzun hangi bölümlerinin en çok zaman harcadığını gösterir. Bu bilgiler, kodunuzu optimize etmenize ve performansı artırmanıza yardımcı olabilir.

Örnek kod analizi ve profilleme araçları şunlardır: Chrome DevTools Performance sekmesi, Webpack Bundle Analyzer, Lighthouse Treemap.

3.5 İçerik Teslim Ağı (CDN)

İçerik Teslim Ağı (CDN), web sitenizin statik içeriğini (resimler, videolar, JavaScript dosyaları) dünya çapındaki sunucularda depolayan bir ağdır. CDN'ler, kullanıcıların web sitenize daha hızlı erişmesini sağlar, çünkü içerik kullanıcının konumuna en yakın sunucudan sunulur. CDN'ler, web sitenizin yükleme sürelerini önemli ölçüde iyileştirebilir.

Örnek CDN sağlayıcıları şunlardır: Cloudflare, Akamai, Amazon CloudFront.

3.6 Resim Optimizasyonu

Resimler, web sitelerinin performansını önemli ölçüde etkileyebilir. Büyük boyutlu resimler, yükleme sürelerini yavaşlatır ve kullanıcı deneyimini olumsuz etkiler. Resimleri optimize etmek, dosya boyutlarını küçültmek ve uygun formatları kullanmak anlamına gelir. WebP formatı, JPEG ve PNG formatlarına göre daha iyi sıkıştırma sağlar.

Örnek resim optimizasyon araçları şunlardır: TinyPNG, ImageOptim, Squoosh.

4. SEO Optimizasyonu ve Lighthouse

4.1 Lighthouse'un SEO Denetimleri

Lighthouse, web sitenizin SEO açısından optimize edilip edilmediğini kontrol etmek için bir dizi denetim sunar. Bu denetimler şunları içerir:

• Meta Açıklaması: Her sayfanın bir meta açıklamasına sahip olup olmadığını kontrol eder.
• Başlık Etiketi: Her sayfanın bir başlık etiketine sahip olup olmadığını kontrol eder.
• Mobil Uyumluluk: Sayfanın mobil cihazlarda düzgün görüntülenip görüntülenmediğini kontrol eder.
• Geçerli HTML: Sayfanın geçerli HTML olup olmadığını kontrol eder.
• Erişilebilirlik: Sayfanın erişilebilir olup olmadığını kontrol eder (örneğin, alt metinleri olan resimler).

4.2 Lighthouse'un SEO Optimizasyonu İçin Önerileri

Lighthouse, SEO optimizasyonu için bir dizi öneri sunar. Bu öneriler şunları içerir:

• Anahtar Kelime Araştırması: Hedef kitlenizin kullandığı anahtar kelimeleri belirleyin ve içeriğinizde kullanın.
• İçerik Optimizasyonu: İçeriğinizi anahtar kelimelerle optimize edin ve okunabilir hale getirin.
• Bağlantı Oluşturma: Diğer web sitelerinden bağlantılar alın ve kendi web sitenizde iç bağlantılar oluşturun.
• Mobil Optimizasyon: Web sitenizi mobil cihazlar için optimize edin.
• Site Haritası: Bir site haritası oluşturun ve Google'a gönderin.

4.3 Lighthouse'un SEO Optimizasyonunda Sınırlamaları

Lighthouse, SEO optimizasyonu için yararlı bir araç olsa da, bazı sınırlamaları vardır:

• Sadece Teknik SEO'ya Odaklanır: Lighthouse, genellikle teknik SEO'ya odaklanır ve içerik kalitesi, kullanıcı deneyimi gibi faktörleri dikkate almaz.
• Rekabeti Analiz Etmez: Lighthouse, rakiplerinizin web sitelerini analiz etmez ve rekabet avantajı elde etmenize yardımcı olmaz.
• Algoritma Değişikliklerini Takip Etmez: Google'ın arama algoritması sürekli değişir ve Lighthouse, bu değişiklikleri her zaman takip etmeyebilir.

5. Erişilebilirlik ve Lighthouse

5.1 Lighthouse'un Erişilebilirlik Denetimleri

Lighthouse, web sitenizin erişilebilirliğini kontrol etmek için bir dizi denetim sunar. Bu denetimler şunları içerir:

• Alt Metinleri Olan Resimler: Tüm resimlerin alt metinlerine sahip olup olmadığını kontrol eder.
• Renk Kontrastı: Metin ve arka plan renklerinin yeterli kontrast oranına sahip olup olmadığını kontrol eder.
• ARIA Etiketleri: ARIA etiketlerinin doğru kullanılıp kullanılmadığını kontrol eder.
• Klavye Erişilebilirliği: Web sitesinin klavye ile tamamen erişilebilir olup olmadığını kontrol eder.

5.2 Erişilebilirlik Neden Önemli?

Erişilebilirlik, web sitenizin herkes tarafından kullanılabilir olmasını sağlar, engelli kişiler dahil. Erişilebilir bir web sitesi, daha fazla kullanıcıya ulaşmanıza ve yasal gerekliliklere uymanıza yardımcı olur. Ayrıca, erişilebilirlik, SEO'yu da iyileştirebilir.

5.3 Lighthouse'un Erişilebilirlik Optimizasyonu İçin Önerileri

Lighthouse, erişilebilirlik optimizasyonu için bir dizi öneri sunar. Bu öneriler şunları içerir:

• Anlamlı Alt Metinleri Kullanın: Resimlerin içeriğini açıklayan anlamlı alt metinleri kullanın.
• Yüksek Kontrast Oranları Sağlayın: Metin ve arka plan renkleri arasında yeterli kontrast sağlayın.
• ARIA Etiketlerini Doğru Kullanın: ARIA etiketlerini doğru ve anlamlı bir şekilde kullanın.
• Klavye Erişilebilirliğini Sağlayın: Web sitenizin klavye ile tamamen erişilebilir olduğundan emin olun.

6. Gerçek Hayattan Örnekler ve Vaka Çalışmaları

6.1 Vaka Çalışması 1: E-Ticaret Sitesi Performans Optimizasyonu

Bir e-ticaret sitesi, Lighthouse'dan düşük performans puanları aldı. Yapılan analizler sonucunda, büyük boyutlu resimlerin ve optimize edilmemiş JavaScript kodunun performans sorunlarına neden olduğu tespit edildi. Site, resimleri optimize etti, JavaScript kodunu küçülttü ve bir CDN kullanarak statik içeriği dağıttı. Sonuç olarak, yükleme süreleri önemli ölçüde azaldı ve dönüşüm oranları arttı.

6.2 Vaka Çalışması 2: Blog Sitesi SEO Optimizasyonu

Bir blog sitesi, arama motorlarında düşük sıralarda yer alıyordu. Lighthouse, meta açıklamalarının ve başlık etiketlerinin eksik olduğunu gösterdi. Site, her sayfaya benzersiz meta açıklamaları ve başlık etiketleri ekledi, içeriğini anahtar kelimelerle optimize etti ve diğer bloglardan bağlantılar aldı. Sonuç olarak, arama motoru sıralamaları yükseldi ve trafik arttı.

6.3 Gerçek Hayattan Örnek: Mobil Optimizasyonun Önemi

Günümüzde internet trafiğinin büyük bir kısmı mobil cihazlardan geliyor. Mobil cihazlar için optimize edilmemiş bir web sitesi, kullanıcı deneyimini olumsuz etkiler ve arama motorlarında düşük sıralarda yer alır. Bir haber sitesi, mobil cihazlar için optimize edilmemiş bir web sitesine sahipti. Site, duyarlı tasarım kullanarak web sitesini mobil cihazlara uyumlu hale getirdi ve AMP (Accelerated Mobile Pages) kullanarak mobil sayfaların hızını artırdı. Sonuç olarak, mobil trafik arttı ve kullanıcı memnuniyeti yükseldi.

7. Sık Sorulan Sorular

• 7.1 Lighthouse'un Puanı Neden Sürekli Değişiyor?
• Lighthouse'un puanı, ağ koşulları, sunucu yoğunluğu, tarayıcı uzantıları ve diğer faktörlerden etkilenebilir. Puanın sürekli değişmesi, web sitenizin performansının kararsız olduğu anlamına gelebilir. Daha istikrarlı bir performans elde etmek için, sunucu altyapınızı optimize edin, CDN kullanın ve gereksiz JavaScript kodunu kaldırın.
• 7.2 Lighthouse'un Önerdiği Optimizasyonları Nasıl Uygulayabilirim?
• Lighthouse, optimizasyon önerileri sunar, ancak bu önerileri uygulamak sizin sorumluluğunuzdadır. Önerileri uygulamak için, web geliştirme becerilerine ve araçlarına ihtiyacınız olabilir. Eğer bu konuda deneyiminiz yoksa, bir web geliştirme uzmanından yardım alabilirsiniz.
• 7.3 Lighthouse'un Alternatifleri Nelerdir?
• Lighthouse'un alternatifleri şunlardır: WebPageTest, GTmetrix, Pingdom Website Speed Test, Dareboost. Bu araçlar, web sitenizin performansını farklı açılardan değerlendirmenize ve optimizasyon önerileri almanıza yardımcı olabilir.

8. Sonuç ve Özet

Lighthouse, web sitesi optimizasyonu için değerli bir araçtır, ancak tek başına yeterli değildir. Lighthouse, web sitenizin performansını belirli bir anda değerlendirir ve teknik optimizasyonlara odaklanır. Daha kapsamlı bir optimizasyon stratejisi için, Gerçek Kullanıcı İzleme (RUM), sunucu tarafı izleme, A/B testleri, kod analizi ve profilleme, İçerik Teslim Ağı (CDN) ve resim optimizasyonu gibi ek araçlar ve teknikler kullanmanız gerekir. Ayrıca, SEO ve erişilebilirlik optimizasyonuna da dikkat etmeniz önemlidir. Web sitesi optimizasyonu, sürekli bir süreçtir ve düzenli olarak performansınızı izlemeniz ve iyileştirmeler yapmanız gerekir.

• Lighthouse, optimizasyon sürecinin başlangıç noktasıdır.
• Gerçek kullanıcı verileri, optimizasyon önceliklerini belirlemenize yardımcı olur.
• SEO ve erişilebilirlik, web sitenizin başarısı için önemlidir.
• Web sitesi optimizasyonu, sürekli bir süreçtir.