Bilgi Bankası

WordPress, dünya genelindeki web sitelerinin büyük bir çoğunluğunun temelini oluşturan, açık kaynak kodlu, ücretsiz ve kullanımı kolay bir içerik yönetim sistemidir (CMS). Bloglardan e-ticaret sitelerine, kurumsal web sitelerinden portfolyo sitelerine kadar geniş bir yelpazede kullanılabilir. Bu rehberde, WordPress'i farklı yöntemlerle nasıl kuracağınızı, kurulum öncesinde ve sonrasında dikkat etmeniz gerekenleri, olası sorunları ve çözümlerini detaylı bir şekilde ele alacağız.

1. WordPress'e Giriş: Temel Kavramlar

1.1. WordPress Nedir?

WordPress, PHP ve MySQL kullanılarak geliştirilmiş, kullanıcıların kolayca içerik oluşturmasına, yönetmesine ve yayınlamasına olanak tanıyan bir CMS'dir. Açık kaynak kodlu olması, geliştiricilerin ve tasarımcıların WordPress'i ihtiyaçlarına göre özelleştirmesine imkan tanır.

1.2. WordPress.com ve WordPress.org Arasındaki Fark

WordPress.com, otomatik olarak barındırılan bir platformdur. Kullanımı kolaydır ancak özelleştirme seçenekleri sınırlıdır. Ücretsiz bir planı vardır ancak daha fazla özellik ve özelleştirme için ücretli planlara geçmeniz gerekir. WordPress.org ise, kendi hosting hesabınızda barındırdığınız, açık kaynak kodlu WordPress yazılımıdır. Tam kontrol ve özelleştirme imkanı sunar ancak kurulum ve bakım sorumluluğu size aittir.

1.3. Neden WordPress Kullanmalısınız?

• Kullanım Kolaylığı: Sezgisel arayüzü sayesinde teknik bilgiye ihtiyaç duymadan içerik oluşturabilir ve yönetebilirsiniz.
• Esneklik ve Özelleştirme: Binlerce tema ve eklenti sayesinde web sitenizi istediğiniz gibi özelleştirebilirsiniz.
• SEO Dostu: Arama motorları tarafından kolayca indekslenebilir ve SEO optimizasyonu için birçok araç sunar.
• Geniş Topluluk: Büyük ve aktif bir topluluğu vardır, bu da sorunlarınıza hızlı çözümler bulabileceğiniz anlamına gelir.
• Ücretsiz ve Açık Kaynak: WordPress yazılımı ücretsizdir ve açık kaynak kodlu olduğu için istediğiniz gibi değiştirebilirsiniz.

2. Kurulum Öncesi Hazırlık

2.1. Hosting Seçimi

WordPress web sitenizin performansı ve güvenliği için doğru hosting sağlayıcısını seçmek kritik öneme sahiptir. Hosting seçimi yaparken aşağıdaki faktörleri göz önünde bulundurun:

• Sunucu Konumu: Hedef kitlenize yakın bir sunucu konumu seçmek, web sitenizin hızını artırır.
• Disk Alanı ve Bant Genişliği: Web sitenizin ihtiyaç duyacağı disk alanını ve bant genişliğini tahmin edin.
• Uptime Garantisi: Hosting sağlayıcısının yüksek bir uptime garantisi sunması, web sitenizin sürekli erişilebilir olmasını sağlar.
• Destek: 7/24 teknik destek sunan bir hosting sağlayıcısı seçmek, olası sorunlara hızlı çözümler bulmanıza yardımcı olur.
• WordPress Uyumluluğu: Hosting sağlayıcısının WordPress için optimize edilmiş sunucular sunması, web sitenizin performansını artırır.

Popüler hosting sağlayıcılarından bazıları şunlardır:

• Eka Sunucu
• SiteGround
• HostGator
• DreamHost
• Namecheap

2.2. Alan Adı (Domain Name) Kaydı

Alan adı, web sitenizin internet üzerindeki adresidir. Akılda kalıcı, marka adınızı yansıtan ve kolayca yazılabilen bir alan adı seçmeye özen gösterin. Alan adı kaydı için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:

1. Alan adı kayıt şirketlerinden birini seçin (örn. GoDaddy, Namecheap, Google Domains).
2. İstediğiniz alan adının kullanılabilir olup olmadığını kontrol edin.
3. Alan adını kaydedin ve ödeme işlemini tamamlayın.
4. Alan adınızı hosting hesabınıza yönlendirin (DNS ayarlarını yapılandırarak).

2.3. Veritabanı Oluşturma

WordPress, verilerini saklamak için bir veritabanına ihtiyaç duyar. Hosting kontrol panelinizden (örn. cPanel, Plesk) bir MySQL veritabanı oluşturmanız gerekir. Veritabanı oluştururken aşağıdaki bilgileri not alın:

• Veritabanı Adı
• Veritabanı Kullanıcı Adı
• Veritabanı Parolası
• Veritabanı Sunucusu (Genellikle "localhost")

3. WordPress Kurulum Yöntemleri

3.1. Tek Tıkla Kurulum (Softaculous, Installatron)

Çoğu hosting sağlayıcısı, cPanel veya Plesk gibi kontrol panelleri aracılığıyla tek tıkla WordPress kurulumu sunar. Bu yöntem, kurulum sürecini oldukça basitleştirir ve teknik bilgiye ihtiyaç duymaz.

1. Hosting kontrol panelinize giriş yapın.
2. "Softaculous", "Installatron" veya benzeri bir uygulama yükleyici bulun.
3. WordPress'i seçin ve kurulum sihirbazını takip edin.
4. Gerekli bilgileri (site adı, kullanıcı adı, parola vb.) girin ve kurulumu tamamlayın.

3.2. Manuel Kurulum

Tek tıkla kurulum mümkün değilse veya daha fazla kontrol istiyorsanız, WordPress'i manuel olarak kurabilirsiniz. Bu yöntem biraz daha teknik bilgi gerektirir ancak daha esnek bir kurulum süreci sunar.

1. WordPress'in en son sürümünü WordPress.org adresinden indirin.
2. İndirdiğiniz ZIP dosyasını bilgisayarınıza çıkartın.
3. FTP istemcisi (örn. FileZilla) kullanarak WordPress dosyalarını hosting hesabınızın public_html (veya www) dizinine yükleyin.
4. Web tarayıcınızda alan adınızı ziyaret edin. WordPress kurulum sihirbazı otomatik olarak başlayacaktır.
5. Veritabanı bilgilerinizi (veritabanı adı, kullanıcı adı, parola, sunucu) girin ve kurulumu tamamlayın.
6. Site başlığınızı, kullanıcı adınızı ve parolanızı belirleyin.

// wp-config.php örneği (veritabanı bilgileri)
define( 'DB_NAME', 'veritabani_adi' );
define( 'DB_USER', 'kullanici_adi' );
define( 'DB_PASSWORD', 'parola' );
define( 'DB_HOST', 'localhost' );

3.3. WordPress CLI (WP-CLI) ile Kurulum

WP-CLI, WordPress'i komut satırından yönetmenize olanak tanıyan bir araçtır. Gelişmiş kullanıcılar ve geliştiriciler için idealdir.

1. Sunucunuza SSH ile bağlanın.
2. WP-CLI'nin kurulu olduğundan emin olun. Değilse, WP-CLI web sitesinden kurulum talimatlarını takip edin.
3. WordPress'i indirin: wp core download
4. wp core config --dbname=veritabani_adi --dbuser=kullanici_adi --dbpass=parola --dbhost=localhost komutuyla wp-config.php dosyasını oluşturun.
5. wp core install --title="Site Başlığı" --admin_user=yonetici --admin_password=parola [email protected] komutuyla WordPress'i kurun.

4. Kurulum Sonrası Yapılandırma

4.1. Yönetim Paneline Giriş

WordPress kurulumu tamamlandıktan sonra, yönetim paneline (genellikle alanadiniz.com/wp-admin) kullanıcı adınız ve parolanızla giriş yapabilirsiniz.

4.2. Genel Ayarlar

Yönetim panelinde "Ayarlar" -> "Genel" bölümüne giderek aşağıdaki ayarları yapılandırın:

• Site Başlığı: Web sitenizin başlığını girin.
• Slogan: Web sitenizin kısa bir açıklamasını girin.
• WordPress Adresi (URL): WordPress dosyalarının bulunduğu dizinin URL'sini girin.
• Site Adresi (URL): Web sitenizin ziyaretçiler tarafından görülecek URL'sini girin.
• E-posta Adresi: Yönetim e-postalarının gönderileceği e-posta adresini girin.
• Üyelik: Web sitenize yeni kullanıcıların kaydolmasına izin vermek istiyorsanız bu seçeneği işaretleyin.
• Dil: Web sitenizin dilini seçin.
• Saat Dilimi: Web sitenizin saat dilimini seçin.
• Tarih Biçimi: Tarihlerin nasıl görüntüleneceğini seçin.
• Saat Biçimi: Saatin nasıl görüntüleneceğini seçin.
• Haftanın Başlangıç Günü: Haftanın hangi gün başlayacağını seçin.

4.3. Kalıcı Bağlantılar (Permalinks)

Kalıcı bağlantılar, web sitenizdeki sayfaların ve gönderilerin URL yapılarıdır. SEO için önemli bir faktördür. "Ayarlar" -> "Kalıcı Bağlantılar" bölümüne giderek aşağıdaki seçeneklerden birini seçebilirsiniz:

• Düz: Örnek: alanadiniz.com/?p=123
• Gün ve İsim: Örnek: alanadiniz.com/2023/10/27/ornek-yazi/
• Ay ve İsim: Örnek: alanadiniz.com/2023/10/ornek-yazi/
• Sayısal: Örnek: alanadiniz.com/archives/123
• Yazı İsmi: Örnek: alanadiniz.com/ornek-yazi/ (Önerilen)
• Özel Yapı: URL yapısını kendiniz tanımlayabilirsiniz.

SEO için en uygun seçenek "Yazı İsmi" seçeneğidir.

4.4. Tema Seçimi ve Kurulumu

Tema, web sitenizin görünümünü ve tasarımını belirler. WordPress, ücretsiz ve ücretli olmak üzere binlerce tema sunar. "Görünüm" -> "Temalar" bölümüne giderek yeni bir tema arayabilir, kurabilir ve etkinleştirebilirsiniz.

4.5. Eklenti (Plugin) Kurulumu

Eklentiler, WordPress'in işlevselliğini artıran küçük yazılımlardır. İletişim formları, SEO araçları, güvenlik eklentileri gibi birçok farklı eklenti mevcuttur. "Eklentiler" -> "Yeni Ekle" bölümüne giderek yeni bir eklenti arayabilir, kurabilir ve etkinleştirebilirsiniz.

5. Önemli WordPress Eklentileri

5.1. SEO Eklentileri

• Yoast SEO: Web sitenizin SEO'sunu optimize etmenize yardımcı olur. Başlık etiketleri, meta açıklamaları, anahtar kelime analizi gibi birçok özellik sunar.
• Rank Math: Yoast SEO'ya benzer özellikler sunar ve kullanımı kolay bir arayüze sahiptir.
• All in One SEO Pack: Kapsamlı bir SEO eklentisidir ve birçok farklı özelliği bünyesinde barındırır.

5.2. Güvenlik Eklentileri

• Wordfence Security: Web sitenizi kötü amaçlı yazılımlara, saldırılara ve diğer güvenlik tehditlerine karşı korur.
• Sucuri Security: Güvenlik taraması, güvenlik duvarı ve kötü amaçlı yazılım temizleme gibi özellikler sunar.
• iThemes Security: Web sitenizin güvenliğini artırmak için birçok farklı araç sunar.

5.3. Performans Eklentileri

• WP Rocket: Web sitenizin hızını ve performansını artırmak için önbellekleme, dosya optimizasyonu ve diğer teknik optimizasyonlar yapar.
• LiteSpeed Cache: LiteSpeed sunucularıyla uyumlu bir önbellekleme eklentisidir.
• W3 Total Cache: Kapsamlı bir önbellekleme eklentisidir ve birçok farklı özelliği bünyesinde barındırır.

5.4. Diğer Faydalı Eklentiler

• Contact Form 7: Web sitenize iletişim formları eklemenizi sağlar.
• Akismet Anti-Spam: Yorum spam'lerini engeller.
• Elementor/Beaver Builder: Sürükle ve bırak arayüzü ile sayfalar oluşturmanızı sağlar.

6. WordPress Güvenliği

6.1. Güçlü Parolalar Kullanın

WordPress hesabınız ve veritabanı kullanıcılarınız için güçlü ve benzersiz parolalar kullanın. Parolalarınızda harf, rakam ve sembol kombinasyonları kullanmaya özen gösterin.

6.2. WordPress'i ve Eklentileri Güncel Tutun

WordPress'in ve eklentilerinizin en son sürümlerini kullanmak, güvenlik açıklarını kapatmanıza ve web sitenizin güvenliğini artırmanıza yardımcı olur. Güncellemeleri düzenli olarak kontrol edin ve yükleyin.

6.3. Güvenlik Eklentisi Kullanın

Wordfence Security, Sucuri Security veya iThemes Security gibi bir güvenlik eklentisi kullanarak web sitenizi kötü amaçlı yazılımlara, saldırılara ve diğer güvenlik tehditlerine karşı koruyun.

6.4. İki Faktörlü Kimlik Doğrulama (2FA) Aktif Edin

İki faktörlü kimlik doğrulama, hesabınıza giriş yaparken ek bir güvenlik katmanı ekler. Bir 2FA eklentisi kullanarak bu özelliği aktif edebilirsiniz.

6.5. Veritabanı Yedeklemesi Alın

Web sitenizin veritabanının düzenli olarak yedeklemesini alın. Olası bir güvenlik ihlali veya veri kaybı durumunda verilerinizi geri yükleyebilirsiniz.

6.6. Gereksiz Eklentileri ve Temaları Kaldırın

Kullanmadığınız eklentileri ve temaları web sitenizden kaldırın. Bu, güvenlik açıklarını azaltmanıza ve web sitenizin performansını artırmanıza yardımcı olur.

7. WordPress Optimizasyonu

7.1. Resimleri Optimize Edin

Web sitenizdeki resimleri optimize etmek, sayfa yükleme hızını artırmanıza yardımcı olur. Resimleri sıkıştırın ve doğru boyutlarda kullanın. TinyPNG veya ImageOptim gibi araçları kullanabilirsiniz.

7.2. Önbellekleme Eklentisi Kullanın

WP Rocket, LiteSpeed Cache veya W3 Total Cache gibi bir önbellekleme eklentisi kullanarak web sitenizin hızını ve performansını artırın.

7.3. CDN (İçerik Dağıtım Ağı) Kullanın

CDN, web sitenizin içeriğini farklı sunucularda saklayarak ziyaretçilere en yakın sunucudan sunulmasını sağlar. Bu, sayfa yükleme hızını önemli ölçüde artırır. Cloudflare veya MaxCDN gibi CDN hizmetlerini kullanabilirsiniz.

7.4. Veritabanını Temizleyin

Düzenli olarak veritabanınızı temizleyin ve optimize edin. WP-Optimize veya Advanced Database Cleaner gibi eklentileri kullanabilirsiniz.

7.5. Gzip Sıkıştırmayı Aktif Edin

Gzip sıkıştırma, web sitenizin dosyalarını sıkıştırarak boyutlarını küçültür ve sayfa yükleme hızını artırır. .htaccess dosyanıza aşağıdaki kodu ekleyerek Gzip sıkıştırmayı aktif edebilirsiniz:

  AddOutputFilterByType DEFLATE text/plain
  AddOutputFilterByType DEFLATE text/html
  AddOutputFilterByType DEFLATE text/xml
  AddOutputFilterByType DEFLATE text/css
  AddOutputFilterByType DEFLATE application/xml
  AddOutputFilterByType DEFLATE application/xhtml+xml
  AddOutputFilterByType DEFLATE application/rss+xml
  AddOutputFilterByType DEFLATE application/javascript
  AddOutputFilterByType DEFLATE application/x-javascript

8. Gerçek Hayattan Örnekler ve Vaka Çalışmaları

8.1. Küçük İşletme Web Sitesi

Bir yerel restoran, WordPress kullanarak basit ve etkili bir web sitesi oluşturdu. Yoast SEO eklentisi ile yerel SEO'larını optimize ederek daha fazla müşteriye ulaştılar. Contact Form 7 ile rezervasyonları kolaylaştırdılar.

8.2. E-ticaret Sitesi

Bir giyim mağazası, WooCommerce eklentisi ile WordPress üzerinde bir e-ticaret sitesi kurdu. WP Rocket ile site hızını artırarak dönüşüm oranlarını yükselttiler. Sucuri Security ile site güvenliğini sağladılar.

8.3. Blog Sitesi

Bir seyahat blog yazarı, WordPress kullanarak kişisel bir blog sitesi oluşturdu. Elementor ile görsel olarak çekici sayfalar tasarladı. Akismet Anti-Spam ile yorum spam'lerini engelledi.

9. Sık Sorulan Sorular

• 9.1. WordPress ücretsiz mi?
• Evet, WordPress yazılımı ücretsizdir. Ancak, hosting ve alan adı için ödeme yapmanız gerekir.
• 9.2. WordPress öğrenmek zor mu?
• Hayır, WordPress öğrenmek kolaydır. Sezgisel bir arayüze sahiptir ve birçok kaynak mevcuttur.
• 9.3. WordPress ile ne tür web siteleri oluşturabilirim?
• WordPress ile bloglar, e-ticaret siteleri, kurumsal web siteleri, portfolyo siteleri ve daha birçok farklı türde web sitesi oluşturabilirsiniz.
• 9.4. WordPress'i nasıl güncelleyebilirim?
• Yönetim panelinizdeki "Güncellemeler" bölümünden WordPress'i ve eklentilerinizi güncelleyebilirsiniz.
• 9.5. WordPress'te tema nasıl değiştirilir?
• Yönetim panelinizdeki "Görünüm" -> "Temalar" bölümünden yeni bir tema seçebilir ve etkinleştirebilirsiniz.
• 9.6. WordPress'te eklenti nasıl kurulur?
• Yönetim panelinizdeki "Eklentiler" -> "Yeni Ekle" bölümünden yeni bir eklenti arayabilir ve kurabilirsiniz.

10. Sonuç ve Özet

WordPress, güçlü, esnek ve kullanımı kolay bir CMS'dir. Bu rehberde, WordPress'i farklı yöntemlerle nasıl kuracağınızı, kurulum sonrasında nasıl yapılandıracağınızı, güvenliğini nasıl sağlayacağınızı ve performansını nasıl optimize edeceğinizi detaylı bir şekilde ele aldık. WordPress ile hayalinizdeki web sitesini oluşturmak için ihtiyacınız olan tüm bilgilere sahipsiniz. Unutmayın, düzenli olarak güncellemeleri kontrol etmek, güçlü parolalar kullanmak ve güvenlik önlemleri almak web sitenizin güvenliği için kritik öneme sahiptir.