Web sunucularının performansını artırmak ve müşterilere daha hızlı, daha stabil hizmet sunmak isteyen herkes için WHM/cPanel optimizasyonu kritik bir adımdır. Yanlış ayarlar, sunucu kaynaklarını tükenmesine, yavaşlamaya ve çökmelere neden olabilir. Bu makalede WHM/cPanel sunucunuzu A'dan Z'ye optimize etmek için ihtiyacınız olan tüm adımları detaylı bir şekilde anlatıyorum.

1. Sunucu Yazılım ve Donanım Gereksinimleri

CPU: En az 4 çekirdekli olmalı.
RAM: En az 8 GB, tercihen 16 GB+.
Disk: NVMe veya SSD tercih edilmeli.
İşletim Sistemi: CentOS Stream, AlmaLinux veya CloudLinux tavsiye edilir.

2. WHM/cPanel Kurulumu Öncesi Hazırlıklar

Sunucuya root ile bağlanın.
Sunucuyu tam güncelleyin:

yum update -y

Hostname (sunucu ismi) tanımlayın:

hostname server.siteniz.com

Bir statik IP adresi kullanın.

3. WHM Temel Ayarları

"Tweak Settings" bölümünden gereksiz özellikleri kapatın.
FTP kullanımını pasifleştirin, SFTP tercih edin.
Şifre minimum uzunluğunu arttırın.
SMTP Restrictions aktif edin (spam botları engeller).
PHP-FPM kullanımını aktif edin (hız ve stabilite için).

4. Apache Web Sunucusu Optimizasyonu

Apache yerine öneri: LiteSpeed kullanın.
Mecbur Apache kullanılacaksa, şu ayarlar yapılmalı:
- KeepAlive: ON
- MaxKeepAliveRequests: 100
- KeepAliveTimeout: 3 saniye
mod_deflate ve mod_expires eklentilerini aktif edin (gzip sıkıştırma + tarayıcı cache).

5. PHP Ayarları

PHP versiyonunu güncel tutun (minimum 8.1 önerilir).
PHP memory_limit: 512M
PHP upload_max_filesize: 128M
PHP post_max_size: 128M
PHP max_execution_time: 300

6. MySQL/MariaDB Optimizasyonu

MariaDB kullanılması önerilir (daha hızlı ve optimize).
/etc/my.cnf dosyasında ayarları optimize edin:

[mysqld]
max_connections = 500
query_cache_size = 64M
query_cache_type = 1
tmp_table_size = 256M
max_heap_table_size = 256M
innodb_buffer_pool_size = 1G

MySQLTuner gibi scriptlerle analiz yapıp tavsiyelere göre düzenleme yapın:

perl mysqltuner.pl

7. Cache Mekanizmaları

WordPress siteler için Redis veya Memcached kullanın.
WHM'de "Service Manager" kısmından Redis'i etkinleştirin.
Önbellek eklentilerini doğru seçin: LiteSpeed Cache, WP Rocket vb.

8. CloudLinux ve CageFS Kullanımı

CloudLinux kullanarak her kullanıcıya ayrı ayrı kaynak limiti atayabilirsiniz.
CageFS ile kullanıcıları izole edip sunucu güvenliğini artırırsınız.

9. E-Posta Optimizasyonu

Exim ayarlarında limit belirleyin:
- Günlük mail gönderim limiti: 500 (her kullanıcı için)
DKIM, SPF ve DMARC kayıtlarını DNS üzerinden mutlaka tanımlayın.
RBL listeleri (Spamhaus gibi) kullanarak gelen kutuları koruyun.

10. Güvenlik Ayarları

CSF Firewall kurun ve aktif edin:

yum install csf -y
cd /etc/csf
sh install.sh

ModSecurity aktif edin.
cPHulk brute force korumasını aktif edin.
Root SSH erişimini kısıtlayın, sadece belirli IP adreslerine izin verin.

11. Backup (Yedekleme) Optimizasyonu

WHM "Backup Configuration" kısmından:
- Incremental (artımsal) yedekleme seçin.
- Harici bir sunucuya (Google Drive, SFTP) otomatik yedeklemeler kurun.
- Haftalık ve aylık yedek planları oluşturun.

12. Monitoring (Takip ve Alarm Sistemi)

Munin Monitoring eklentisini kurarak CPU, RAM ve disk kullanımını anlık izleyin.
Zabbix veya Netdata gibi daha ileri seviye izleme yazılımları kullanabilirsiniz.

13. Log Takibi ve Temizlik

Gereksiz log dosyaları büyümemeli. "logrotate" ile otomatik temizlik ayarlayın.

14. Ekstra İyileştirmeler

Swap bellek aktif edin (RAM tasarrufu için).
IPv6 kullanılmıyorsa kapatın.
TCP optimizasyonları için /etc/sysctl.conf dosyasında ayarlamalar yapın.

15. SSL Sertifikaları

Let's Encrypt veya AutoSSL kullanarak tüm alan adlarına SSL tanımlayın.

16. WHM ve cPanel Güncellemeleri

Otomatik güncellemeleri aktif edin.
"Release Tier" olarak "Stable" seçin.

Sonuç: Bu adımları uygulayarak WHM/cPanel sunucunuzu maksimum performansa ulaştırabilir, hem kendi iş yükünüzü hafifletebilir hem de müşteri memnuniyetinizi artırabilirsiniz.

Unutmayın, bir sunucunun hızlı olması sadece donanımına değil, yazılımsal optimizasyonlara da bağlıdır!