Bilgi Bankası

Günümüzde e-ticaretin yükselişiyle birlikte, web siteleri üzerinden ödeme alma yeteneği kritik bir öneme sahip hale gelmiştir. Bir web sitesinin hangi ödeme altyapısını kullandığını anlamak, hem güvenlik değerlendirmesi yapmak hem de rakip analizi gerçekleştirmek açısından önemlidir. Bu makale, bir web sitesinin ödeme altyapısını öğrenmek için kullanabileceğiniz çeşitli yöntemleri detaylı bir şekilde inceleyecektir.

1. Giriş

Web siteleri, kullanıcılarına çeşitli ödeme yöntemleri sunmak için farklı ödeme altyapıları kullanır. Bu altyapılar, kredi kartı ödemelerinden mobil ödemelere, sanal cüzdanlardan banka havalelerine kadar geniş bir yelpazede olabilir. Bir sitenin kullandığı ödeme altyapısını bilmek, hem teknik bilgi sahibi kişiler hem de sıradan kullanıcılar için faydalıdır. Örneğin, bir geliştirici entegrasyon süreçlerini optimize etmek isterken, bir kullanıcı da ödeme güvenliğini değerlendirmek isteyebilir.

2. Temel Yöntemler: Tarayıcı Araçları ve Kaynak Kodu İncelemesi

2.1. Geliştirici Araçlarını Kullanmak

Çoğu modern web tarayıcısı, geliştiriciler için güçlü araçlar sunar. Bu araçlar, bir web sayfasının kaynak kodunu, ağ trafiğini ve diğer teknik detaylarını incelemenize olanak tanır. Ödeme altyapısını anlamak için bu araçları kullanabilirsiniz.

• Ağ (Network) Sekmesi: Tarayıcınızın geliştirici araçlarında "Ağ" sekmesini açın. Ödeme işlemi sırasında yapılan HTTP isteklerini inceleyin. Özellikle, ödeme ağ geçidine (payment gateway) yapılan isteklere odaklanın. İsteklerin URL'leri, kullanılan ödeme altyapısı hakkında ipuçları verebilir. Örneğin, "stripe.com", "paypal.com" veya "iyzico.com" gibi alan adlarına sahip URL'ler, ilgili ödeme altyapılarının kullanıldığını gösterir.
• Kaynak Kodu İncelemesi: Web sayfasının kaynak kodunu görüntüleyin (sağ tıklayıp "Sayfa Kaynağını Görüntüle" seçeneğini kullanarak). Kaynak kodunda, ödeme altyapısına ait JavaScript dosyaları, API anahtarları veya diğer tanımlayıcı bilgiler arayın. Özellikle, <script> etiketleri içinde yer alan harici kaynaklara dikkat edin.

<script src="https://js.stripe.com/v3/"></script>
<script>
  // Stripe.js entegrasyon kodu burada
</script>

Yukarıdaki örnek, Stripe ödeme altyapısının kullanıldığını gösteren bir JavaScript kodu parçacığıdır.

2.2. Ödeme Sayfasını İncelemek

Ödeme sayfasını dikkatlice incelemek, kullanılan ödeme altyapısı hakkında önemli ipuçları verebilir.

• Logolar ve Markalar: Ödeme sayfasında, kredi kartı logoları (Visa, Mastercard, American Express) veya ödeme altyapısı logoları (PayPal, Stripe, iyzico) gibi markalar görülebilir. Bu logolar, hangi ödeme yöntemlerinin desteklendiğini ve hangi altyapıların kullanıldığını gösterir.
• Güvenlik Sertifikaları: Ödeme sayfasının adres çubuğunda, bir kilit simgesi bulunmalıdır. Bu, sayfanın SSL (Secure Sockets Layer) sertifikası ile korunduğunu gösterir. SSL sertifikasının detaylarını inceleyerek, sertifikayı sağlayan kuruluşu ve sertifikanın geçerlilik süresini kontrol edebilirsiniz.
• Gizlilik Politikası ve Kullanım Şartları: Ödeme sayfasında veya web sitesinin alt kısmında, gizlilik politikası ve kullanım şartları bağlantıları bulunmalıdır. Bu belgeleri inceleyerek, ödeme işlemlerinin nasıl işlendiği ve hangi üçüncü taraf hizmetlerin kullanıldığı hakkında bilgi edinebilirsiniz.

3. Gelişmiş Yöntemler: Ağ Analizi ve API İstekleri

3.1. Ağ Trafiğini İzlemek (Wireshark)

Daha derinlemesine bir analiz için, Wireshark gibi ağ analiz araçlarını kullanabilirsiniz. Wireshark, bilgisayarınızdan geçen tüm ağ trafiğini yakalar ve analiz etmenize olanak tanır. Ödeme işlemi sırasında yapılan ağ trafiğini yakalayarak, ödeme altyapısına gönderilen verileri ve alınan yanıtları inceleyebilirsiniz. Bu yöntem, özellikle şifrelenmemiş (HTTP) trafik için faydalıdır. Ancak, günümüzde çoğu ödeme işlemi HTTPS üzerinden yapıldığı için, Wireshark ile doğrudan veri okumak zor olabilir.

3.2. API İsteklerini İzlemek (Postman)

Eğer web sitesi bir API (Application Programming Interface) kullanarak ödeme altyapısıyla iletişim kuruyorsa, Postman gibi API test araçlarını kullanarak API isteklerini izleyebilirsiniz. Bu araçlar, API'ye gönderilen verileri ve alınan yanıtları görüntülemenize olanak tanır. API isteklerinin URL'leri ve veri formatları, kullanılan ödeme altyapısı hakkında önemli ipuçları verebilir.

// Örnek bir API isteği
POST /v1/charges HTTP/1.1
Host: api.stripe.com
Authorization: Bearer sk_test_xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
Content-Type: application/x-www-form-urlencoded

amount=2000
currency=usd
source=tok_visa
description=Example charge

Yukarıdaki örnek, Stripe API'sine yapılan bir ödeme isteğini göstermektedir. "Host" başlığı ve API yolu ("api.stripe.com/v1/charges"), Stripe'ın kullanıldığını açıkça göstermektedir.

4. Üçüncü Taraf Araçlar ve Hizmetler

4.1. BuiltWith ve SimilarTech

BuiltWith ve SimilarTech gibi web teknolojisi tespit araçları, bir web sitesinin kullandığı teknolojileri otomatik olarak analiz eder. Bu araçlar, ödeme altyapıları dahil olmak üzere, web sitesinin kullandığı çeşitli teknolojileri (CMS, analitik araçları, reklam platformları vb.) tespit edebilir. Bu araçlar genellikle ücretli abonelik gerektirir, ancak ücretsiz deneme sürümleri de sunarlar.

4.2. Web Analiz Platformları (Google Analytics)

Bazı web siteleri, Google Analytics gibi web analiz platformlarını kullanarak ödeme işlemlerini izler. Google Analytics'te, "E-ticaret İzleme" özelliği etkinleştirilmişse, ödeme işlemlerine ait veriler (işlem tutarları, ödeme yöntemleri vb.) kaydedilir. Bu verileri inceleyerek, kullanılan ödeme altyapısı hakkında bilgi edinebilirsiniz.

5. Ödeme Altyapılarının Karşılaştırılması

Piyasada birçok farklı ödeme altyapısı bulunmaktadır. Her birinin kendine özgü avantajları ve dezavantajları vardır. Aşağıdaki tablo, bazı popüler ödeme altyapılarının temel özelliklerini karşılaştırmaktadır.

6. Gerçek Hayattan Örnekler ve Vaka Çalışmaları

6.1. Örnek 1: Küçük Bir E-Ticaret Sitesi

Küçük bir e-ticaret sitesi, ödeme altyapısı olarak Stripe'ı kullanmaktadır. Web sitesinin kaynak kodunda, Stripe'ın JavaScript kütüphanesine yapılan bir referans bulunmaktadır. Ayrıca, ödeme sayfasında Stripe'ın logosu ve kredi kartı logoları (Visa, Mastercard) görüntülenmektedir. Geliştirici araçlarında yapılan ağ analizi, ödeme işlemlerinin "api.stripe.com" adresine gönderildiğini göstermektedir.

6.2. Örnek 2: Büyük Bir Online Mağaza

Büyük bir online mağaza, ödeme altyapısı olarak hem PayPal'ı hem de iyzico'yu kullanmaktadır. Ödeme sayfasında, kullanıcılar PayPal ile veya kredi kartıyla ödeme yapma seçeneğine sahiptir. Kredi kartıyla ödeme yapmayı seçen kullanıcılar, iyzico'nun ödeme sayfasına yönlendirilir. Web sitesinin gizlilik politikasında, hem PayPal'ın hem de iyzico'nun veri işleme politikalarına atıfta bulunulmaktadır.

7. Sık Sorulan Sorular

• 7.1. Neden Bir Sitenin Ödeme Altyapısını Bilmek Önemlidir?
• Bir sitenin ödeme altyapısını bilmek, güvenlik değerlendirmesi yapmak, rakip analizi gerçekleştirmek ve entegrasyon süreçlerini optimize etmek açısından önemlidir.
• 7.2. Ödeme Altyapısı Nasıl Entegre Edilir?
• Ödeme altyapısı entegrasyonu, genellikle bir API veya SDK (Software Development Kit) kullanılarak yapılır. Her ödeme altyapısının kendi entegrasyon dokümantasyonu bulunmaktadır. Bu dokümantasyonu takip ederek, ödeme altyapısını web sitenize veya uygulamanıza entegre edebilirsiniz.
• 7.3. Hangi Ödeme Altyapısı Daha Güvenlidir?
• Tüm güvenilir ödeme altyapıları, PCI DSS (Payment Card Industry Data Security Standard) uyumludur. PCI DSS, kredi kartı verilerinin güvenli bir şekilde işlenmesini sağlamak için belirlenmiş bir dizi güvenlik standardıdır. Bir ödeme altyapısının PCI DSS uyumlu olup olmadığını kontrol ederek, güvenliğini değerlendirebilirsiniz.
• 7.4. Ödeme Altyapısı Seçimi Nasıl Yapılır?
• Ödeme altyapısı seçimi, işletmenizin ihtiyaçlarına ve hedeflerine bağlıdır. Desteklenen ödeme yöntemleri, entegrasyon kolaylığı, ücretlendirme, güvenlik ve müşteri desteği gibi faktörleri göz önünde bulundurarak, işletmeniz için en uygun ödeme altyapısını seçebilirsiniz.

8. Sonuç ve Özet

Bir web sitesinin ödeme altyapısını öğrenmek, çeşitli yöntemler kullanarak mümkündür. Tarayıcı araçları, kaynak kodu incelemesi, ağ analizi, API isteklerini izleme ve üçüncü taraf araçlar, bu amaçla kullanılabilecek başlıca yöntemlerdir. Her bir yöntemin kendine özgü avantajları ve dezavantajları vardır. Bu nedenle, farklı yöntemleri bir arada kullanarak, daha kapsamlı bir analiz yapabilirsiniz. Ödeme altyapısı seçimi, işletmenizin ihtiyaçlarına ve hedeflerine bağlıdır. Güvenlik, ücretlendirme, entegrasyon kolaylığı ve desteklenen ödeme yöntemleri gibi faktörleri göz önünde bulundurarak, işletmeniz için en uygun ödeme altyapısını seçebilirsiniz.

9. Adım Adım Talimatlar (Stripe Örneği)

Stripe kullanarak bir web sitesinin ödeme altyapısını nasıl öğrendiğinize dair adım adım bir örnek:

1. Web Sitesini Ziyaret Edin: İncelemek istediğiniz web sitesini ziyaret edin.
2. Geliştirici Araçlarını Açın: Tarayıcınızda geliştirici araçlarını açın (Genellikle F12 tuşu veya sağ tıklayıp "İncele" seçeneği ile).
3. Ağ Sekmesine Gidin: Geliştirici araçlarında "Ağ (Network)" sekmesine tıklayın.
4. Ödeme İşlemini Başlatın: Web sitesinde bir ürün veya hizmet satın alma işlemini başlatın ve ödeme sayfasına gidin.
5. Ağ İsteklerini İnceleyin: Ağ sekmesinde, ödeme işlemi sırasında yapılan HTTP isteklerini inceleyin. "stripe.com" veya "api.stripe.com" gibi alan adlarına sahip isteklere odaklanın.
6. Kaynak Kodunu İnceleyin (Alternatif): Web sayfasının kaynak kodunu görüntüleyin (sağ tıklayıp "Sayfa Kaynağını Görüntüle" seçeneğini kullanarak). <script src="https://js.stripe.com/v3/"></script> gibi Stripe'a ait JavaScript dosyalarına yapılan referansları arayın.
7. Ödeme Sayfasını İnceleyin: Ödeme sayfasında Stripe logosu veya kredi kartı logoları (Visa, Mastercard) gibi markaları arayın.

10. Güvenlik Önlemleri ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

• SSL Sertifikası: Ödeme sayfasının SSL sertifikası ile korunduğundan emin olun. Adres çubuğunda bir kilit simgesi bulunmalıdır.
• PCI DSS Uyumluluğu: Kullandığınız ödeme altyapısının PCI DSS uyumlu olup olmadığını kontrol edin.
• Gizlilik Politikası: Web sitesinin gizlilik politikasını ve kullanım şartlarını okuyun.
• Şüpheli Etkinlikler: Şüpheli etkinlikler veya hatalar tespit ederseniz, web sitesi yöneticileriyle veya ödeme altyapısı sağlayıcısıyla iletişime geçin.

11. Ödeme Yöntemlerinin Karşılaştırılması

Farklı ödeme yöntemleri, kullanıcı deneyimi, güvenlik ve maliyet açısından farklılık gösterir. Aşağıdaki tablo, bazı popüler ödeme yöntemlerinin temel özelliklerini karşılaştırmaktadır.