Bilgi Bankası

İki Subnet Arasında Yönlendirme Nedir?

İki subnet arasında yönlendirme, farklı IP adres aralıklarına sahip iki veya daha fazla ağın birbirleriyle iletişim kurmasını sağlayan bir süreçtir. Her subnet, kendine özgü bir ağ adresine ve subnet maskesine sahiptir. Yönlendirme, bu subnet'ler arasında veri paketlerinin doğru hedefe ulaşmasını sağlamak için gereklidir. Yönlendirme işlemi genellikle bir yönlendirici (router) tarafından gerçekleştirilir. Yönlendirici, gelen paketlerin hedef IP adresini inceler ve en uygun yolu (route) belirleyerek paketi doğru subnet'e yönlendirir.

Neden İki Subnet Arasında Yönlendirmeye İhtiyaç Duyarız?

İki subnet arasında yönlendirmeye duyulan ihtiyaç çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir:

• Ağ Güvenliği: Farklı subnet'ler oluşturarak ağ trafiğini segmentlere ayırabilir ve güvenlik önlemlerini daha etkili bir şekilde uygulayabilirsiniz. Örneğin, hassas verilerin bulunduğu bir subnet'e erişimi kısıtlayarak yetkisiz erişimleri engelleyebilirsiniz.
• Ağ Performansı: Büyük bir ağda, tüm cihazların aynı subnet'te bulunması ağ trafiğinin yoğunlaşmasına ve performans sorunlarına yol açabilir. Subnet'ler oluşturarak ağ trafiğini bölüştürebilir ve performansı artırabilirsiniz.
• Ağ Yönetimi: Subnet'ler, ağ yönetimini kolaylaştırır. Farklı departmanlar veya bölgeler için ayrı subnet'ler oluşturarak ağ kaynaklarını daha etkin bir şekilde yönetebilirsiniz.
• IP Adresi Yönetimi: Özellikle IPv4 adreslerinin sınırlı olması nedeniyle, subnet'ler oluşturarak IP adreslerini daha verimli bir şekilde kullanabilirsiniz.
• Farklı Ağ Teknolojileri: Farklı ağ teknolojilerini (örneğin, kablolu ve kablosuz ağlar) farklı subnet'lerde çalıştırabilirsiniz.

İki Subnet Arasında Yönlendirme Nasıl Çalışır?

İki subnet arasında yönlendirme aşağıdaki adımları içerir:

1. Veri Paketi Oluşturma: Bir cihaz (örneğin, bir bilgisayar) başka bir subnet'teki bir cihaza veri göndermek istediğinde, bir veri paketi oluşturur. Bu paket, kaynak IP adresi (gönderen cihazın IP adresi), hedef IP adresi (alıcı cihazın IP adresi) ve verileri içerir.
2. Varsayılan Ağ Geçidi (Default Gateway) Belirleme: Gönderen cihaz, hedef IP adresinin kendi subnet'inde olup olmadığını kontrol eder. Eğer hedef IP adresi farklı bir subnet'te ise, paket varsayılan ağ geçidine (default gateway) gönderilir. Varsayılan ağ geçidi genellikle bir yönlendiricinin (router) IP adresidir.
3. Yönlendirme Tablosu (Routing Table) Kontrolü: Yönlendirici, gelen paketin hedef IP adresini inceler ve yönlendirme tablosunu kontrol eder. Yönlendirme tablosu, farklı hedef ağlarına ulaşmak için kullanılacak en iyi yolları (routes) içerir.
4. En İyi Yolu Seçme: Yönlendirici, yönlendirme tablosunda hedef ağ için birden fazla yol varsa, en iyi yolu seçer. En iyi yol genellikle en düşük maliyetli veya en hızlı yoldur.
5. Paketi Yönlendirme: Yönlendirici, paketi seçilen yola göre bir sonraki yönlendiriciye veya doğrudan hedef cihaza yönlendirir.
6. Hedefe Ulaşma: Paket, hedef cihaza ulaşana kadar bu işlem tekrar eder. Hedef cihaz, paketi alır ve gerekli işlemleri yapar.

Statik ve Dinamik Yönlendirme Arasındaki Fark Nedir?

Yönlendirme, temel olarak iki ana kategoriye ayrılır: statik yönlendirme ve dinamik yönlendirme.

Statik Yönlendirme:

• Yönetici tarafından manuel olarak yapılandırılır.
• Yönlendirme tablosuna elle girişler yapılır.
• Küçük ve basit ağlar için uygundur.
• Ağ topolojisi değiştiğinde manuel olarak güncellenmesi gerekir.
• Güvenlik açısından daha güvenlidir (yanlış yapılandırma riski hariç).

Dinamik Yönlendirme:

• Yönlendirme protokolleri (RIP, OSPF, BGP gibi) kullanılarak otomatik olarak yapılandırılır.
• Yönlendiriciler, birbirleriyle bilgi alışverişi yaparak yönlendirme tablosunu günceller.
• Büyük ve karmaşık ağlar için uygundur.
• Ağ topolojisi değiştiğinde otomatik olarak uyum sağlar.
• Güvenlik açıkları olabilir (yanlış yapılandırılmış veya güvenliği ihlal edilmiş bir yönlendirici tüm ağı etkileyebilir).

Yönlendirme Protokolleri Nelerdir?

Dinamik yönlendirme protokolleri, yönlendiricilerin birbirleriyle bilgi alışverişi yaparak yönlendirme tablosunu otomatik olarak güncellemesini sağlar. En yaygın kullanılan yönlendirme protokollerinden bazıları şunlardır:

• RIP (Routing Information Protocol): En eski yönlendirme protokollerinden biridir. Mesafe vektörü algoritması kullanır ve hop sayısını metrik olarak kullanır. Küçük ağlar için uygundur, ancak büyük ağlarda ölçeklenebilirlik sorunları yaşar.
• OSPF (Open Shortest Path First): Bağlantı durumu (link-state) algoritması kullanan bir yönlendirme protokolüdür. Ağ topolojisini daha detaylı bir şekilde analiz eder ve en kısa yolu belirler. Büyük ve karmaşık ağlar için uygundur.
• EIGRP (Enhanced Interior Gateway Routing Protocol): Cisco tarafından geliştirilen özel bir yönlendirme protokolüdür. Hem mesafe vektörü hem de bağlantı durumu özelliklerini birleştirir. Hızlı yakınsama ve ölçeklenebilirlik sağlar.
• BGP (Border Gateway Protocol): İnternet üzerindeki farklı otonom sistemler (AS) arasında yönlendirme yapmak için kullanılan bir protokoldür. En karmaşık ve ölçeklenebilir yönlendirme protokollerinden biridir.

Bir Yönlendiriciyi İki Subnet Arasında Yönlendirme Yapacak Şekilde Nasıl Yapılandırırız?

Bir yönlendiriciyi iki subnet arasında yönlendirme yapacak şekilde yapılandırmak için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz (Cisco yönlendirici örneği üzerinden):

1. Yönlendiriciye Bağlanma: Yönlendiriciye konsol kablosu, SSH veya Telnet kullanarak bağlanın.
2. Yapılandırma Moduna Geçme: Yönlendiriciye bağlandıktan sonra, yapılandırma moduna geçmek için aşağıdaki komutu kullanın:

   enable
   configure terminal

3. Arayüzleri Yapılandırma: Her subnet için bir arayüz yapılandırın. Örneğin, GigabitEthernet0/0 arayüzünü 192.168.1.0/24 subnet'i için ve GigabitEthernet0/1 arayüzünü 192.168.2.0/24 subnet'i için yapılandırabilirsiniz.

   interface GigabitEthernet0/0
    ip address 192.168.1.1 255.255.255.0
    no shutdown
   
   interface GigabitEthernet0/1
    ip address 192.168.2.1 255.255.255.0
    no shutdown

4. Statik Yönlendirme Yapılandırma (İsteğe Bağlı): Eğer statik yönlendirme kullanmak istiyorsanız, her subnet için bir statik yol (static route) tanımlayın. Örneğin, 192.168.1.0/24 subnet'ine ulaşmak için GigabitEthernet0/0 arayüzünü ve 192.168.2.0/24 subnet'ine ulaşmak için GigabitEthernet0/1 arayüzünü kullanabilirsiniz.

   ip route 192.168.1.0 255.255.255.0 GigabitEthernet0/0
   ip route 192.168.2.0 255.255.255.0 GigabitEthernet0/1

5. Dinamik Yönlendirme Yapılandırma (İsteğe Bağlı): Eğer dinamik yönlendirme kullanmak istiyorsanız, bir yönlendirme protokolü yapılandırın. Örneğin, OSPF kullanmak için aşağıdaki komutları kullanabilirsiniz:

   router ospf 1
    network 192.168.1.0 0.0.0.255 area 0
    network 192.168.2.0 0.0.0.255 area 0

6. Yapılandırmayı Kaydetme: Yapılandırmayı kaydetmek için aşağıdaki komutu kullanın:

   end
   write memory

Önemli Notlar:

• Yukarıdaki adımlar genel bir örnektir ve yönlendiricinizin modeline ve yapılandırmasına göre değişiklik gösterebilir.
• Yönlendirme yapılandırmasını yapmadan önce, ağ planınızı dikkatlice inceleyin ve doğru IP adreslerini ve subnet maskelerini kullandığınızdan emin olun.
• Güvenlik önlemlerini uygulamayı unutmayın. Yönlendiricinize güçlü bir parola atayın ve gereksiz servisleri kapatın.

Subnet'ler Arası İletişimi Test Etme

Yönlendirme yapılandırmasını tamamladıktan sonra, subnet'ler arasındaki iletişimi test etmek önemlidir. Bunu yapmak için aşağıdaki yöntemleri kullanabilirsiniz:

• Ping: En basit test yöntemi, bir subnet'teki bir cihazdan diğer subnet'teki bir cihaza ping atmaktır. Ping komutu, hedef cihaza bir ICMP echo isteği gönderir ve hedef cihazdan bir ICMP echo yanıtı alır. Eğer ping başarılı olursa, subnet'ler arasında iletişim kurulduğu anlamına gelir.

  ping 192.168.2.10

• Traceroute: Traceroute komutu, bir paketin hedefe ulaşmak için geçtiği yönlendiricileri gösterir. Bu komut, yönlendirme yollarını görselleştirmek ve olası sorunları tespit etmek için kullanışlıdır.

  traceroute 192.168.2.10

• Ağ İzleme Araçları: Wireshark gibi ağ izleme araçları, ağ trafiğini yakalamanıza ve analiz etmenize olanak tanır. Bu araçlar, paketlerin doğru şekilde yönlendirilip yönlendirilmediğini ve olası sorunları tespit etmek için kullanılabilir.

Gerçek Hayattan Örnekler ve Vaka Çalışmaları

Örnek 1: Şirket Ağı

Büyük bir şirketin ağı, farklı departmanlar için ayrı subnet'lere ayrılmıştır. Örneğin, Muhasebe departmanı 10.10.10.0/24 subnet'ini, Pazarlama departmanı 10.10.20.0/24 subnet'ini ve IT departmanı 10.10.30.0/24 subnet'ini kullanmaktadır. Bu subnet'ler arasında yönlendirme, bir yönlendirici tarafından sağlanır. Bu sayede, her departmanın kendi ağ trafiği izole edilirken, departmanlar arası iletişim de mümkün kılınır.

Örnek 2: Ev Ağı

Bir ev kullanıcısı, hem kablolu hem de kablosuz ağlar için ayrı subnet'ler oluşturmak isteyebilir. Örneğin, kablolu cihazlar 192.168.1.0/24 subnet'ini ve kablosuz cihazlar 192.168.2.0/24 subnet'ini kullanabilir. Bu durumda, modem veya yönlendirici, bu iki subnet arasında yönlendirme yapar. Bu sayede, kablolu ve kablosuz cihazlar birbirleriyle iletişim kurabilirken, ağ güvenliği de artırılmış olur.

Subnet'ler Arası Yönlendirme ile İlgili Sorun Giderme

Subnet'ler arası yönlendirme yapılandırıldıktan sonra bazı sorunlar yaşanabilir. İşte yaygın sorunlar ve çözüm önerileri:

• İletişim Yok: İki subnet arasındaki cihazlar birbirleriyle iletişim kuramıyorsa, aşağıdaki adımları kontrol edin:
  • Yönlendiricinin doğru şekilde yapılandırıldığından emin olun.
  • Her cihazın doğru IP adresine, subnet maskesine ve varsayılan ağ geçidine sahip olduğundan emin olun.
  • Güvenlik duvarı (firewall) ayarlarının subnet'ler arası iletişimi engellemediğinden emin olun.
  • Yönlendirme tablosunu kontrol edin ve doğru yolların tanımlandığından emin olun.
• Yavaş İletişim: Subnet'ler arasındaki iletişim yavaşsa, aşağıdaki adımları kontrol edin:
  • Ağ trafiğinin yoğun olmadığından emin olun.
  • Yönlendiricinin yeterli işlemci gücüne ve belleğe sahip olduğundan emin olun.
  • Ağ kablolarının ve cihazlarının düzgün çalıştığından emin olun.
• Döngü (Loop) Oluşması: Yönlendirme protokolleri yanlış yapılandırıldığında, ağda döngüler oluşabilir. Bu durumda, paketler sürekli olarak yönlendiriciler arasında dolaşır ve ağ performansını düşürür. Döngüleri önlemek için, yönlendirme protokollerini doğru şekilde yapılandırın ve Spanning Tree Protocol (STP) gibi döngü önleme mekanizmalarını kullanın.

Görsel Açıklama (Metinsel)

Aşağıdaki şema, iki subnet arasında yönlendirme işlemini göstermektedir:

[Şema]

Ağ 1 (192.168.1.0/24) ----> [Yönlendirici] <---- Ağ 2 (192.168.2.0/24)

Şemada, iki farklı subnet (Ağ 1 ve Ağ 2) ve bu subnet'ler arasında yönlendirme yapan bir yönlendirici bulunmaktadır. Ağ 1'deki bir cihaz, Ağ 2'deki bir cihaza veri göndermek istediğinde, paket önce yönlendiriciye gönderilir. Yönlendirici, paketin hedef IP adresini inceler ve yönlendirme tablosunu kullanarak paketi Ağ 2'ye yönlendirir.

Önemli Noktalar

* Ağ planlaması çok önemlidir. Subnet'leri oluşturmadan önce, ağınızın ihtiyaçlarını ve gereksinimlerini dikkatlice değerlendirin. * Güvenlik önlemlerini ihmal etmeyin. Yönlendiricinize güçlü bir parola atayın ve gereksiz servisleri kapatın. * Yönlendirme protokollerini doğru şekilde yapılandırın. Yanlış yapılandırılmış bir yönlendirme protokolü, ağda döngülere ve performans sorunlarına yol açabilir. * Ağınızı düzenli olarak izleyin ve test edin. Subnet'ler arasındaki iletişimi düzenli olarak test ederek olası sorunları erken tespit edebilirsiniz.

IPv6 ile Subnet Yönlendirme

IPv6, IPv4'ün yerini alan yeni nesil internet protokolüdür. IPv6, çok daha büyük bir adres alanı sunar ve subnet'ler arası yönlendirmeyi daha verimli hale getirir. IPv6 ile subnet yönlendirme, IPv4'e benzer prensiplere dayanır, ancak bazı önemli farklılıklar vardır: * Adres Yapısı: IPv6 adresleri 128 bit uzunluğundadır ve sekiz adet onaltılık sayı grubundan oluşur. Örneğin: 2001:0db8:85a3:0000:0000:8a2e:0370:7334. * Otomatik Yapılandırma: IPv6, cihazların otomatik olarak IP adresi almasını sağlayan "Stateless Address Autoconfiguration (SLAAC)" özelliğini destekler. Bu özellik, ağ yönetimini kolaylaştırır. * ICMPv6: IPv6, ICMPv6 (Internet Control Message Protocol version 6) protokolünü kullanır. ICMPv6, IPv4'teki ICMP'ye benzer işlevler sunar, ancak IPv6'ya özgü bazı ek özellikler içerir. IPv6 ile subnet yönlendirme yapılandırması, IPv4'e benzer şekilde yapılır, ancak komutlar ve ayarlar farklılık gösterebilir. Yönlendiricinizin IPv6'yı desteklediğinden ve doğru şekilde yapılandırıldığından emin olun.

Sonuç

İki subnet arasında yönlendirme, ağınızı daha güvenli, verimli ve yönetilebilir hale getirmenin önemli bir yoludur. Bu makalede, iki subnet arasında yönlendirmenin ne olduğunu, neden ihtiyaç duyulduğunu, nasıl çalıştığını ve nasıl yapılandırılacağını detaylı bir şekilde ele aldık. Umarım bu bilgiler, ağınızı daha iyi anlamanıza ve yönetmenize yardımcı olur.